Risultati da 1 a 2 di 2
  1. #1
    email non funzionante
    Data Registrazione
    17 Feb 2006
    Località
    Sa tzitadi de is tres maris
    Messaggi
    2,390
     Likes dati
    0
     Like avuti
    0
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)

    Predefinito Marigosa sorti, su andai po scalas allenas!

    Chistionendi comenti seus de "archeologismu colonialista", m'est torrau a conca custu articulu.
    No sciu candu sa bonanima de Aquilinu dd'essit scritu, ni de aundi ndi dd'at buscau Il Cagliaritano, chi dd'at publicau de pagu.
    Po is argumentus e sa manera sua stravanada de ndi chistionai, creu minèsciat de essi lìgiu e de "girai"




    Tratto da:
    Il Cagliaritano
    Anno 34 - n°3 - Marzo 2007, pag. 23-26


    Su monumentu de Centuscalas

    di Aquilino Cannas



    S 'Anfiteatru de Casteddu (su monumentu de Centuscalas po comenti dd'hanti sempiri nomenau is beccius casteddaius) est s'opera prus importanti de sa Sardigna romana, i est duncas giustu chi si tengat in bonu con­tu. Ma torrat puru giustu su repi­tiri cantu ateras bortas s'est scrit­tu in fattu de amministrai is benis culturalis, est a nai de sa politi­ca, de su comenti s'amministrant is benis culturalis in Sardigna. E torrat puru a contu de ddu depiri immoi acclarai incappas mellus, in manera e boxi insaras prus fir­mas. E no po abbetia, ma poita ddu intendant is munzigasurdas, is grai de origas, o surdus perdali chi siant.

    De fattu, archeologicamenti, in Sardigna, si stat sighendi a ope­rai comenti chi siant esistias duas zivilidadis iscetti: sa punica e sa romana. Sa storia sarda - cussa fatta de is sardus - no esistit, ma mancu a 'ndi chistionai! Po nai: de is 7000 nuraxis chi si contant, cantu ind'heus postu in luxi? A confrontu unu chemu (nau a sa punica), su tanti, su pagu bastanti po si teniri avvertius de custa gran­du cultura nostra: "la civiltà dei sardi". S'arrestu lassau a isperdiri, lassau a is "tombaroli".

    E sa storia medioevali? sarda me­dioevali, cussa de is giudicaus? ...... De su totu asutta 'e terra, .... "avvolta da fitte caligini" po dda nai cun Umberto Cardia. De Casteddu giudicali no indi scieus mancu s'arrestu 'e nudda, o mellus: scieus aundi parit che s'agatit, po cantu ind'hat scrittu su canonigu Spanu puru, e dd 'heus biu a friargiu pas­sau candu sfossonendi conca a Santa Tennera sunt bissius a foras unus cantu spuntonis de muraglia de cussus tempus. Hemus inzan­dus pensau chi fessit arribara s'ora bona po si poniri a circai, e scober­reri aici sa Zittadi de is giugis ca­steddaius ... Si, de poddini! Sa di e totu a piotu a piotu, hant torrau a tupai totu, e de lestu. A chi no teniant dinai. E Centuscalas inza­ras? .... Marigosa sorti, su andai po scalas allenas!

    Duncas, custa mala trassa de bo­gai a pillu scetti sa storia de is do­minadoris fragat, e fragat a bentu. Su scorrovonai vetti aundi si pre­sumiri chi inci pozzat essiri unu pisciadroxu punicu o unu caga­droxu romanu, lassendi asutta 'e terra dogn'ateru interessu, podeus cumenzai a ddu definiri "archeolo­gismo coloniasta". E no chi no si depat fai storia punica o romana in Sardigna, poita mancai in mala sor­ti, in calincuna manera est storia nostra puru! Ma su fai a scaresciri sa storia sarda est su chi unfrat, su chi fai feli. Ellus, sa Sardigna in "riserva punico-romana" e is sardus in "riserva indiana", custu est su contu? Punicus e romanus ddus eus supportaus a is tempus insoru (e hant lassau is sinnus de is peis beni craccaus in sa mola 'e su zugu nostru) e po troppu tem­pus po ddus depiri supportai - a imposidura - una segunda borta: a scramentu.

    Poita a su chi parit custa est s'in­sonada, depeus essiri punicus e romanus (candu no catalanus o piemontesus) amarolla, po s'eter­nidadi! E mai sardus! Dominaus duas bortas, mancai in duas maneras: ariseru cun sa spada, e oindì cun is liburus (trassa custa chi fait ar­regordai un'ateru ... allirgu diciu). Prima colonizzaus e immoi acculturaus, est a nai arrebronaus e arremac­ciaus, corrudus e appaliaus! Po ateru, comenti acciun­ta de carnazzeri, arregordaus chi inc'est prus materiali archeologicu (e de su mellus antigoriu) ammuntonau e inserrau in is magasinus de is sovrintendenzas, chi no in totus is museus de sa Sardigna postus a pari. E nisciunus indi scit nudda!... fattus a scaresciri, "in frigorifero!". Totu custus benis no parint prus mancu cosa nostra, de nosus sardus, ma cosa allena: "proprie­tà privata", de istrangius chi indi calant in Sardigna po depiri serbiri e invecis s'indi serbint e s'indi faint meris ...

    Ma, a ita seus gioghendi: a minghilledda, po comenti naranta is picciocus de crobi? Ma ita abetaus insaras a fai nai "cixiri" a ministrus o zaracus o alacaius insoru, a chini totu in domu nostra si cumportat a sa manera de is visurreis spagnolus o piemontesus? Poita a s'urtimu arre­matu is prepotentis, in dogna tempus e de dogna arrazza, andant - comenti in s'annu 'e s'acciappa - afferraus a pedd' 'e culu e, a sa crabonera, fu­liaus a mari! .... Oh, scideussindi!

  2. #2
    Forumista senior
    Data Registrazione
    26 Jun 2006
    Località
    Sardigna Soberana
    Messaggi
    1,969
     Likes dati
    0
     Like avuti
    0
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)

    Predefinito

    come dargli torto?

    sardos ischidadebos!!

 

 

Discussioni Simili

  1. Callelleddus de Marigosa...
    Di Perdu nel forum Sardegna - Sardìnnia
    Risposte: 5
    Ultimo Messaggio: 23-12-08, 12:52
  2. In ferie andai, a te pensai...
    Di Dario nel forum Fondoscala
    Risposte: 34
    Ultimo Messaggio: 10-09-07, 15:19
  3. 35 - Guardia d'Onore Corrado Scalas
    Di sarchiapone (POL) nel forum Monarchia
    Risposte: 10
    Ultimo Messaggio: 07-11-06, 22:37
  4. kini est ki bolit andai in Euskadi?
    Di Perdu nel forum Sardegna - Sardìnnia
    Risposte: 0
    Ultimo Messaggio: 30-08-02, 00:16

Permessi di Scrittura

  • Tu non puoi inviare nuove discussioni
  • Tu non puoi inviare risposte
  • Tu non puoi inviare allegati
  • Tu non puoi modificare i tuoi messaggi
  •  
[Rilevato AdBlock]

Per accedere ai contenuti di questo Forum con AdBlock attivato
devi registrarti gratuitamente ed eseguire il login al Forum.

Per registrarti, disattiva temporaneamente l'AdBlock e dopo aver
fatto il login potrai riattivarlo senza problemi.

Se non ti interessa registrarti, puoi sempre accedere ai contenuti disattivando AdBlock per questo sito